Գուսան, ստեղծագործող և կատարող արվեստագետ հին և միջնադարյան Հայաստանում: Դեռ 5-րդ դարում, ՙՊատմություն Հայոց՚ աշխատության մեջ Մովսես Խորենացին հիշատակել է Գողթան երգիչների մասին: Գողթան երգիչները գուսան-վիպասաններ էին, որոնք ստեղծել և կատարել են Հայկազն Տիգրանի, Շամիրամի, Աժդահակի, Արտաշեսի և Սաթենիկի և այլոց մասին երգեր: Վաղ միջնադարյան հայերեն թարգմանություններում և բնագրերում Գուսանը օգտագործվում էր որպես հին հունական միմոս բառի համարժեք, ներառում է ընդհանրական մի իմաստ, որը համապատասխանում է նոր ժամանակներում ընդունված արտիստ հասկացությանը: Գուսան կոչվել են երգիչները, նվագածուները, պարողները, պատմա-առասպելական զրույցներ և վիպական երգեր ավանդողերը, ժողովրդական հրապարակային թատրոնի դերասանները՝ ձեռնածուները, աճպարարները, լարախաղացները և խեղկատակները: Հայաստանում կին գուսանները կոչվել են վարձակ: Ուշ միջնադարի ընթացքում գուսանների տարբեր խմբեր պարզապես վերածվեցին աշուղների կամ սազանդարների:
Դասերը, որոնց պատկանում է |
Ենթատեսակները |
հագներգու
,
Սայաթ-Նովա
,
Ջիվանի
,
Շերամ
,
Գուսան Հավասի
,
Գուսան Շահեն
,
Գուսան Աշոտ
,
ակին
,
ասացող
,
ասքասաց
,
վիպերգակ
|