ԱԶԱՏԱԿԱՆՈՒԹԻՒՆ. գ. Ազատն գոլ. ազատութիւն.
* Կորուսեալ զազատականութիւն իւր անազատութեամբ չարութեանն. (Ճառընտիր):
Ազատ կամք, անձնիշխանութիւն. ինքնայօժարութիւն.
* Որպէս թէ ոչ ունիցիս ազատականութիւն ի շնորհաց Հոգւոյն Սրբոյ: Զի փորձեսցէ
զազատականութիւն կամաց միայնակեցին. (Վարք հարանց. -Բ):
ԱԶԱՏՈՒԹԻՒՆ. գ. Ազատն գոլ. ազատականութիւն. ազնուականութիւն. իշխանութիւն. պատիւ. Օրինակ՝
* Ուր Հոգի Տեառն է, անդ ազատութիւն է: Սպրդեցին մտանել դիտել զազատութիւնն մեր` զոր ունիմք
ի Քրիստոս Յիսուս: Զի դուք յազատութիւն կոչեցեալ էք եղբարք, միայն զի ազատութիւնն ձեր ոչ
լինիցի ի պատճառս մարմնոյ. եւ այլն:
* Որ սեպհական ազատութեանն է պայազատութիւն: Զոստանն անուանեալ կողմանցն այնոցիկ
ազատութիւն.(Մովսես Խորենացի, Հայոց Պատմութիւն. -Ա. 2. 29):
* Ոչինչ յիշեցին բնաւ զանուն փափկութեան մայրենի ազատութեանն.(Եղիշէ. Պատմագրութիւն նահատակութեան Սրբոց Վարդանանց և Ղևոնդեանց-Բ):
* Հաստատեցին նմա ազատութիւնս: Ազատութեան պսակաւ պատուեալ. (Աւետարան ըստ Մարկոսի. -Ժ-Դ. 26: -Գ.Աւետարան ըստ Մարկոսի. -Գ.18):
Անձնիշխանութիւն. ազատ իշխանութիւն կամաց. ինքնակամութիւն. հաճոյք.
* Ունէր Ադամ ազատութիւն եւ անձնիշխանական կամս. (Ագաթանգեղոս, Պատմութիւն Հայոց):
* Ի կամս ազատութեան մերոյ գործեցաք զանարժանս: Ցաւովք` որ ոչ ի կամս մերոյ ազատութեան է.
(Եղիշէ, Պատմագրութիւն նահատակութեան Սրբոց Վարդանանց և Ղևոնդեանց -Ե. -Ը):
* Առնելն եւ ոչ առնել` ի կամս ազատութեան իւրաքանչիւր անձին է.( Ներսես Շնորհալի թուղթ ընդհանրական):
Անկախութիւն. անպարտութիւն. ապահարկութիւն. իրաւունք:
* Իսկ ընդէ՞ր բնաւ ազատութիւնս իմ դատիցի յայլոյ խղճէ մտաց. (Աստուածաշունչ, Կորընթացիների ընդհանրական թուղթ. -Ժ. 29):
* Սիրեցի զՏէր իմ, եւ ոչ գնամ յազատութիւն.(Ելից գիրք. -Ի-Ա. 5):
* Ազատեսցին ի ծառայութենէ մեղացն այնու ազատութեամբն, որ ի վեր է քան զամենայն
ազատութիւնս. (Ագաթանգեղոս. Պատմութիւն Հայոց):
* Զազատութիւն եկեղեցւոյն արկանէր ի ծառայութիւն. (Եղիշէ. Պատմագրութիւն նահատակութեան Սրբոց Վարդանանց և Ղևոնդեանց -Բ):
* Ազատութիւնս քահանայական. (Գրիգոր Մագիստրոս, թուղթք առ զանազանս . -Ժ-Դ):
Համարձակութիւն. աներկիւղութիւն, եւ յանդգնութիւն.
* Ազատութեամբ խօսիցի զհաւատն` որ ի Քրիստոս: Այն որ յայտնապէս խօսէր եւ ամենայն
ազատութեամբ. (Երկմասնեաեւ բաղադրեալ թարգմանութիւն՝ թարգմանեաց Կիրակոս Վարդապետ):
* Դարձուսցե՛ս յետս զաչս քո, զի մի՛ տեսցես զունայնութիւն. զի ազատութիւն սատակիչ է անձին (Վարք Հարանց. -Ժ-Բ):
Ազատիլն. զերծումն. փրկութիւն. ելք ի գերութենէ, ի ծառայութենէ, եւ յամենայն նեղութեանց.
* Ազատեսցին ի ծառայութենէ ապականութեան յազատութիւն փառաց Որդւոյն Աստուծոյ:
Ազատութեամբն` որով Քրիստոս զմեզ ազատեցոյց: Նոցա ազատութիւն խոստանան, եւ ինքեանք
ապականութեանն ծառայք են. եւ այլն:
* Զեկուցանէր համօրէն զփրկութիւն եւ զազատութիւն ազգին. (Մովսես Խորենացի, Գիրք պիտոյից):
* Ազատութիւն յերկուց ախտից շնորհեաց. (Խոսրով Անձևացի, Մեկնութիւն գրոց ժամակարգութեան):
* Քո վճիռն ազատութիւն է. (Գրիգոր Նարեկացի, Մատեան Ողբերգութեան. -Խ-Գ):
Առատաձեռնութիւն. ազատականութիւն.
* Այնպիսին է ազատութիւն, որ ոչ յանչափս եւ յանօգուտս ծախիցէ, եւ ոչ ի հարկաւորսն ժլատիցի.
(Գրիգոր Նիւսացի, Գիրք ի գովեստ կուսութեան):
* Ի յորսալն զմեզ ի զեղխութիւն` ասէ, թէ այս ազատութիւն է. (Ներսէս Լամբրոնացի. Մեկնութիւն սաղմոսաց Դաւթի):
Ազատաբարոյութիւն. մեծանձնութիւն.
* Զարմացեալ ընդ քաջութիւնն եւ ընդ ազատութիւնն. (Փաւստոս Բիւզանդ, Պատմութիւն Հայոց . -Ե. 2):
[գոյական]
Դասերը, որոնց պատկանում է