ՀՆԴԿԱՍՏԱՆ

ՀՆԴԿԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆ

Պետական կարգը` հանրապետություն

Մայրաքաղաքը` Նյու Դելի

Տարածքը` 3287263 քառ. կմ

Բնակչությունը` 1 210 193 422 մարդ ( ըստ 2011 թ.-ի տվյալների)

Պետական լեզուները` հինդի, անգլերեն

Դրամական միավորը` հնդկական ռուփի

Հնդկաստանը հանրապետություն է Հարավային Ասիայում` Հնդկական օվկիաանոսի ավազանում: Զբաղեցնում է Հնդստան թերակղզին, Անդամանյան ու Նիքոբարյան ( Բենգալյան ծոցում ) և Լաքավիդյան ( Արաբական ծովում ) կղզիները: Երկրի տարածքի շուրջ 75% -ը հարթավայրեր ու սարահարթեր են: Հնդստան թերակղզու կենտրոնում Դեկանի սարահարթն է, որից հյուսիս Ինդոս - Գանգեսյան դաշտավայրն է: Հյուսիսում վեր են խոյանում երկրագնդի ամենաբարձր լեռնային համակարգերը` Հիմալայներն ու Կարակորումը: Կան քարածխի, նավթի, երկաթի, մանգանի, փայլարի, քրոմի, ցիրկոնիումի պաշարներ:

Հնդկաստանի մեծ մասում կլիման մերձհասարակածային մուսսոնային է: Առանձնացվում են կլիմայական 3 սեզոն` շոգ և խոնավ ( մուսսոնների գերակշխությամբ ), համեմատաբար զով և չորային, խիստ շոգ և չորային: Ամառը ( խոնավ սեզոնին ) թափվում է տարեկան տեղումների 80%-ը: Այստեղ է գտնվում երկրագնդի ամենախոնավ շրջանը. Չերպունջի բնակավայրի շրջակայքում տարեկան տեղումները հասնում են 12.000մմ-ի:

Գետային ցանցը խիտ է: Խոշոր գետերն են Գանգեսը, Բրահմապուտրան, Ինդոսը, որոնց ջրերն օգտագործվում են ոռոգման նպատակով:

Հարուստ ու բազմազան է բուսական աշխահրը. միմիանց հաջորդում են մշտադալար ջունգլիները, սավաննաները, տերևաթափ անտառները, արևադարձային և մերձարևադարձային խառնանտռառները և մարգագետինները:

Հարուստ է նաև կենդանական աշխարհը. կան կապիկներ, եղջերուներ, այծքարեր, հնդկական փղեր, ռնգեղջյուրներ, վագրեր, հովազներ, հիմալայան արջեր, թռչուններ ու սողուններ: Հնդկաստանում ստեղծվել է շուրջ 50 արգելոց և ազգային պարկ ( Շիվպուրի, Բանդիպուր, Տարոբա և այլն ):

Հնդկաստանի տարածքը բնակեցված է եղել դեռևս քարի դարում: Մ. թ. ա. 3-րդ հազարամյակի երկրորդ կեսին և 2-րդ հազարամյակի առաջին կեսին Ինդոսի հովտում գոյություն է ունեցել հնագույն հասարակություն, որի կենտրոններից էր Խարապպա քաղաքատեղին: Այն հայտնի էր հզոր կառույցներով, արվեստի հոյակապ նմուշներուվ և ուներ սեփական պատկերային գիրը:

Մ. թ. ա. 2-րդ հազարամյակի 2-րդ կեսին հյուսիս - արևմուտքից Հնդկաստան թափանցեցին արիական ցեղերը, որոնց շնորհիվ ձևավորվեց սանսկրտիը ( հին հնդկերենը ), և ծագեցին համաշխարհային կրոններից երկուսը` հինդուզմը և բուդդայականությունը:

Մ. թ. ա. 3-րդ դարում, Մաուրյանների դինաստիայի օրոք, ստեզծվեց միասնական Հնդկական պետությունը, որի կենտրոնը դարձավ Մագադհա պետությունը: Այն առավել հզորացավ Աշոկա արքայի օրոք:

Պատմիչների վկայությամբ` Աշոկան ծավալել է լայն շինարարկական աշխատանքներ: Երկրի բոլոր փատե պալատների փոխարեն կառուցվել են քարե պալատներ, փորվել են ջրանցքներ: 1-ին դարում Հնդկաստանը բաժանված էր բազմաթիվ մեծ ու փոքր պետությունների: 4-րդ դարի սկզբին Չանդրա Գուպտա 1-ինը, նվաճելով հարևան երկրները, Գանգեսի հովտում ստեղծեց Գուպտաների խոշոր պետությունը: Այս ժամանակաշրջանը համարվում է Հդկաստանի ոսկեդարը և աչքի է ընկնում իր մշակույթով, առաջին հերթին` ճարտարապետությամբ:

8-րդ դարում Հնդկաստան ներխուժեցին արաբները, և երկրում տարածվեց իսլամը: 13-րդ դարում Հյուսիսային Հնդկաստանը բազմիցս ենթարկվել է մոնղոլ նվաճողների հարձակմանը: 1398 թ-ին Դելի ներխուժեց Լենկթեմուրը, իսկ 1526 թ-ին` նրա թոռ Բաբուրը, որը, Հյուիսային Հնդկաստանի և Աֆղանստանի գրաված տարածքները միավորելով, ստեղծեց Մեծ Մոնղոլների կայսրությունը, որն առավելագույն ծաղկման հասավ Բաբուրի թոռ Աքբարի օրոք ( 1556 - 1605 թթ. ): Այս ժամանակաշրջանում Եվրոպայից Հնդկաստան եկան առաջին քրիստոնյաները:

Հնդկաստանը եվրոպացիների համար հրաշքների ու անհամար հրաշքների երկիր էր: Ուստի, չնայած բազմաթիվ դժվարություններին ու խոչընդոտներին, եվրոպացի ճանապարհորդներն ու առևտրականները ձգտում էին ամեն կերպ հասնել Հնդկաստան:18-րդ դարում անգլիացիները նվաճեցին երկիրը և դարձրին իրենց գաղութը: Անգլիացիների տիրապետությունը տևեց շուրջ 200 տարի: Սակայն, ի վերջո, 1947 թ-ին հնդիկները ծանր պայքարում անկախություն նվաճեցին:

Հնդկաստանն աշխարհի ամենաբազմազգ ու բազմալեզու երկիրն է, իսկ բնակչության թվով զիջում է միայն իր հյուսիսային հարևան Չինաստանին: Հնդկաստանում ապրում են 85 լեզվով ու բարբառով խոսող մի քանի հարյուր ազգ, ժողովուրդ ու ցեղախումբ: Պետությունը կազմված է 22 նահանգից. յուրաքանչյուր նահանգում իբրև պաշտոնական լեզու ընդուված է տեղական լեզուն ( օրինակ` բանգլադերենը, մարաթի լեզուն, թամիլերենը և այլն ): Կենտրոնական շրջաններում խոսում են հինդի լեզվով, որն ամենատարածվածն է երկրում և ընդունված է իբրև պետական լեզու: Երկրորդ պետական լեզուն անգլերենն է:

Խոշոր քաղաքներն են Նլու Դելին, Կալկաթան, Մադրասը,Բոմբելը:

Հնդկաստանը հակադրությունների երկիր է. արդյունաբերության արտադրության ծավալով առաջատար տեղ է գրավում աշխարհում, սակայն մեկ շնչին ընկնող ազգային եկամտի ցուցանշով 102-րդն է: Նորագույն տեխնիկայով հագեցած գործարարների կողքին կան փոքր արտադրամասեր, որտեղ դեռևս օգտագործվում է ձեռքի աշխատանքը:

Երկրի տնտեսական ավանդական ճյուղերին զուգընթաց զարգանում են նաև մեքենաշինությունը, մետաղաձուլությունը, էներգետիկան, քիմիական, տեքստիլ ( աշխարհում հայտնի են Քաշմիրի բրդե շալերը ), կաշվի-կոշիկի, սննդի արդյունաբերությունը:

Երկրի տարածքի 50%-ը մշակվում է, հացահատիկային մշակաբույսերը կազմում են ցանքատարածությունների 70 %-ը: Մշակվում են բրինձ ( տալիս է համաշխարհային բերքի 30 %-ը ), թեյ, ծխախոտ, եգիպտացորեն, բամբակ, համեմունքներ և այլն: Հնդկաստանն աշխարհի առաջատար երկիր է մանգոյի, երկրորդը` աամաթզի արտադրությամբ:

Հին Հնդկական քաղաքներում պահպանվել են հզոր ամրոցներ, գեղեցիկ պալատներ ու տաճարներ: Ողջ աշխարհին հայտնի է Աջանտայի ժայռափոր աճարների հրաշալի որմնանկարներն ու քանդակները:

Փառահեղ է ջամին ( Մարգարտյա ) մզկիթը Նյու Դելիում: Այն ապշեցնում է ոչ միայն ճարտարապետական ձևերով, այլև վիթխարի չափերո. հարակից կառույցներով կարող է տեղավորել մինչև 100 000 մարդ:

Հնդիկերը երկրպագում են բազմաթիվ աստվածների` Բրահմա, Շիվա, Վիշնու և Կրիշնա, աստվածացնում լեռներ, գետեր (Գանգես ), բույսեր ( լոտոս ), կենդանիներ ( կապիկ, փիղ, օձ, հատկապես` կով ):

Հնդկաստանը շախմատի և յոգայի ուսմունքի հայրենիքն է: Այն աշխարհին հայտնի է իր առանձնահատուկ փիլիսոփայական ու կրոնական դպրոցներով, ազգային յուրահատուկ պարով, երգարվեստով ու կինոյով: Հնդիկներն են մշակել թվերի 10- ական համականրգն ու ներմուծել ՙ 0 ՚ - ն:

Այժմ Հնդկաստանում բնակվում է մոտ 200 հայ` հիմնականում Կալկաթայում: