1. [թվական] Բոլոր թվերից առաջինը, մեկ թիվը:
3. [ածական] Միակ, եզակի: Ճշմարտությունը մեկ է:
4. Միավորված, միություն կազմող: Եկեք, հայեր, ըլլանք մեկ սիրտ, մեկ մարմին, սիրենք ընկեր զընկեր՝ սիրենք կաթոդին (Ս. Ֆելեկյան):
5. Միևնույն, առանց տարբերության: Մեկ է, ուր էլ որ լինիմ, մեկ է ինձ համար մութն ու լույս (Հ. Հովհաննիսյան):
6. Նույնն է՝ Մի (անորոշ հոդի դերով):
8. Մի ոմն, մի մարդ: Այդ միջոցին մեկը ցատկեց, գրկեց նրան (Րաֆֆի):
9. [մակբայ] Մի անգամ: Հասկացողին մեկ, չհասկացողին հազար ու մեկ (առած):
10. Որոշ ժամանակ, երբեմն, մի ժամանակ: Գրիչս մեկ վայր դրի, թայց նորից վերցնում եմ (Հ. Սենկևիշ):
11. Միանգամից, բոլորը միասին: Սրերը մի խուրձ արավ և բոլորը մեկ զարկեց ծնկանն ու կոտրեց (Ս. Խերանյան):
12. Տարածություն ցույց տվող գոյականների գործիական հոլովի հետ ցույց է տալիս տարածության ամբողջական ընդգրկումը: Սառցալեզվակները սողացին խութածոցով մեկ (ժ. Օլիվիե):
13. Քանակ կամ չափ ցույց տվող գոյականների հետ ցույց է տալիս հավասարություն, գոյականի ցույց տված քանակին հավասար քանակ (չափ): Քաշովը մեկ ոսկի տալ:
14. Ժողովրդական լեզվում գործածվում է մի հորդորականի դերով: Մեկ արի՝ տեսնենք ի՞նչ է պատահել: